„Jak myśl sprzed lat, jak wspomnień ślad,
wraca dziś pamięć o tych,
których nie ma…”
Agresja ZSRR na Polskę nazywana „IV rozbiorem Polski” to zbrojna napaść dokonana 17 września 1939 roku przez ZSRR na II Rzeczpospolitą, będącą od 1 września 1939 roku w stanie wojny z III Rzeszą. Agresja ta zaliczana jest do działań wojennych kampanii wrześniowej II wojny światowej. Armia Czerwona bez określonego w prawie międzynarodowym „wypowiedzenia wojny” zaatakowała Polskę. Związek Radziecki złamał pakt o nieagresji, który miał obowiązywać do końca 1945 roku. Rosjanie zaatakowali o godzinie 6.00 rano. Wprowadzili do Polski ponad 4 tysiące czołgów, 1800 samolotów i prawie 2 miliony żołnierzy, którym Polacy mogli przeciwstawić jedynie ponad 300 tysięcy żołnierzy. Na arenie międzynarodowej głos Polski o agresji sowieckiej został zlekceważony.
